Page 42 - Akademi Dergisi Temmuz

AKADEMİ TEMMUZ 2024 İlim ve Araştırma Dergisi
İSTANBUL İSLAMİ İLİMLER
AKADEMİSİ
stanbul’un Manevi Büyükleri
Ku kusuz; Eyüp Sultan Hazretleri yani Ebu Eyyüp el Ensari O uzcan “Üstüme Varma stanbul”, A ila lhan “Neydi O Bir
(radiyallahu teâlâ anh) stanbul’un, ha a bütün Türkiye’nin Zamanlar”, Cahit Sıtkı Tarancı “Bir Saadet”, Orhan Veli Kanık
manevi büyü üdür. Eyüp Sultan Camii’nin kıble duvarında yer “ stanbul'u Dinliyorum”, Bedri Rahmi Eyüpo lu “ stanbul
alan (La Edri - airi bilinmeyen) bir beyit vardır: Destanı”, Sabaha in Ali “Köprüde Sabah”, Nazım Hikmet “ stan-
bul Tevki anesi”…
Yeti mez mi bu ehrin halkına bu nimet-i Bârî Yahya Kemal’in gönlünden ta ıp kelimelerle vücut bulan “Bir
Habib-i Ekrem’in yâri Ebû Eyyûb el Ensâri. Ba ka Tepeden” iirinin ilk dörtlü ü:
Abdullah b. Ömer, Abdullah b. Abbas, Abdullah b. Zübeyr gibi pek “Sana dün bir tepeden baktım aziz stanbul!
çok sahabi, stanbul ku atmalarına katılmı lardır. Halid b. Zeyd Görmedim, gezmedi im, sevmedi im hiçbir yer.
Ebu Eyyub el-Ensarî, Ebu eybe el-Hudrî ba ta olmak üzere çok Ömrüm oldukça gönül tahtıma key nce kurul,
sayıda sahabe stanbul’a defnedilmi lerdir. Halk arasında Eyüp Sade bir semtini sevmek bile bir ömre de er.”
Sultan ismiyle öhret bulan Halid b. Zeyd Ebu Eyyub el-Ensarî
ba ta olmak üzere buraya defnedilen sahabeler, Müslümanların stanbul’un Tarihî ve Turistik Yerleri
sonraki seferlerine de öncülük etmi lerdir. Fatih döneminden Topkapı Sarayı, Dolmabahçe Sarayı, Beylerbeyi Sarayı, Yıldız
itibaren, Halid bin Zeyd Ebu Eyyub el-Ensarî ve Ebu eybe Sarayı ve Çıra an Sarayı bilinenleridir. Atlı Kö k, Sait Halim Pa a
el-Hudrî’nin kabirleri ba ta olmak üzere sahabe kabirlerinin kalan kö klerden sadece ikisidir. Küçük Su Kasrı, Aynalı Kavak
üzerine türbeler, bazıları adına da makamlar yapılmı tır. Peygam- Kasrı kasırlardan bazılarıdır. Kapalı Çar ı, müzeler ( slam Eserleri
ber’imizin süt karde i ve sefer sırasında 85-90 ya larında bulunan Müzesi gibi), türbeler, medreseler, hamamlar (Hürrem Sultan
Ebu eybet El Hudri (radiyallahu anh), ku atma sırasında surlar Mehmed A a gibi büyük mimarlar hep buradadırlar. Özetle bu Hamamı gibi) Ayrıca Galata Kulesi, Kız Kulesi, Beyazıt Kulesi,
içinde ehit dü en sahabelerdendir. Çamlıca Kulesi gibi kuleleri; Dolmabahçe ve Yıldız’da da saat 23. Kâbe-i Muazzama’nın kapılarından biri
zirveler, stanbul için deryadan damla eklinde sayılabilirler. kuleleri vardır.
Eshab-ı kiramdan sonra; tâbiîn, tebe-i tabiîn ve Ni’me’l-Cey 24. Mescid-i Nebevi’nin maketi
olarak da adlandırılan stanbul’un Fethi’ne katılıp ehid ve gazi stanbul’un Tabii Güzellikleri stanbul’daki Kutsal Emanetler 25. Mescidi Aksa’nın maketi…
olan askerler… Yu a Aleyhisselam, stanbul’a hiç gelmemekle stanbul, iki kıtanın birle ti i yer olarak kendine has bir “Bo aziçi Yüzyıllarca hilafetin merkezi olması sebebiyle Topkapı Sarayı’nda, stanbul aynı zamanda bir camiler ehridir. stanbul’da Eyüp
birlikte Beykoz Tepesi’nde(hem stanbul hem de Ba dat’ta kabr-i Kültürü”ne sahiptir. Erguvanları, laleleri, mor salkımları, manoly- “Kutsal Emanetler ve Hırka-i Saadet Dairesi” bulunmaktadır. Camii, Ayasofya Camii, Sultanahmet Camii, Süleymaniye Camii,
eri bulunmaktadır) ziyâret edilmektedir. Kabrin Yu a Aleyhisse- aları, yalıları, kasırları, bülbülleri, mehtabı ve balıklarıyla öne Resûl-i Ekrem’in eshabından Kâ‘b b. Züheyr’e hediye e i i Fatih Camii, Yavuz Selim Camii, Hırka-i erif Camii, ehzadeba ı
lam’a âit oldu u söyleniyorsa da bu, tarihî bilgilere uyumlu çıkmı bir ehrimiz olmu tur. 7 tepesinin birincisinde Edirnekapı “Hırka-i Saadet” ismiyle anılan bu hırka (bürd, bürde) burada Camii, Sanki Yedim Camii, Çamlıca Camii gibi sayısız cami ve
de ildir. Burası, bir velî veyâ havârilerden birine âit olabilir. Kabrin Mihrimah Sultan Camii, ikincisinde Yavuz Selim Külliyesi, üçüncü bulunmaktadır. Yine Peygamber Efendimiz’in, tabiinin mescitler vardır. Ayasofya Camii, Avrupa’nın en eski binasıdır.
Yu a Peygamber’e âit olup olmadı ını kesin olarak söylemek uygun tepede Fatih Külliyesi, dördüncü tepede Süleymaniye Külliyesi, büyüklerinden Veysel Karanî Hazretleri’ne verilmesini vasiyet stanbul’un fethedilmesiyle cami olan bina, 24 Kasım 1936’da
olmazsa bile yine de kıymetlidir. be inci tepede Beyazıt Külliyesi, Çemberlita ’ta Nuruosmaniye e i i hırkasına ise “Hırka-i erif” denilmektedir. Bu hırka, müze, 86 yıl sonra 24 Temmuz 2020’de vak yesine uyularak tekrar
Camii, altıncı tepede Kocamustafapa a Haseki Külliyesi, yedinci stanbul-Fatih’te ismine yaptırılan Hırka-i erif Camii’nde ibadete açılmı tır. Ayrıca 3 Mayıs 2019 Cuma günü ibadete açılan
Abdülhakim Arvasi Hazretleri’nden ö rendikleri ve ara tırdı ı tepede Topkapı Sarayı yer alır. Surların dı ında kalan ünlü tepeleri; Ramazan-ı eri erde ziyarete açılmaktadır. Çamlıca Camii, dünyanın 13. büyük camisidir. Onlarca yıl yapımı
kitaplardan delillendirerek “Tam lmihal Seadet-i Ebediyye” kitabı Yû a Tepesi, Rumeli Hisarı’ndaki ehitler Tepesi, Sarıyer’de için u ra ılan Taksim Camii; 28 Mayıs 2021 Cuma günü ibadete
ba ta olmak üzere birçok dinî eserler yayımlayan Hüseyin Hilmi Maden Tepesi’dir. Koruları ise Emirgân, Fethipa a, Ayaza a, Arifî Topkapı Sarayı Arzhane'de Sergilenen Mukaddes Emanetler açıldı. Levent, Be ikta ’ta yapılan Barbaros Hayre in Pa a Camii
I ık ve Enver Ören de (rahmetüllahi aleyhimâ) Eyüp Sultan’da, Pa a, Ay e Sultan, eyhülislam Cemâleddin Efendi (Emin (Emanat-i Mübareke) 20.000 ki ilik kapasitesiyle 12 Mayıs 2023’te açılmı tır.
Ka garî Dergâhı yanında medfunlardır. Ayrıca Silsile-yi Aliyye Erkayınlar) Koruları’dır. Belgrat, Aydos, Alemda gibi ormanları 1. Peygamber Efendimiz’in Hırka-i Saâdet’i
büyüklerinin talebeleri ve Nak ibendiye büyüklerinden Murad-ı da vardır. 2. Hırka-i Saâdet'in saklı oldu u altın sandık stanbul’un En’leri ve Teknolojik Yerleri
Münzevî Eyüp Ni anca’da, Abdülfe ah-ı Ba dadi Akri Altuniza- 3. Peygamber Efendimiz’in ayak izi Dünyanın en büyük deniz feneri; Japonya’da Büyük Okyanus’un
de-Kadıköy arasında, Mehmet Emin Tokadî Hazretleri de stanbul’un Özellikleri 4. Peygamber Efendimiz’in Sakal-ı erif’i Uzak Do u kıyılarında Shikoku Adası’nda, Cape Ashizuri’dir.
Unkapanı’nda medfundur. Yine; Sümbül Sinan Efendi, Merkez “Yalı”, suyu yalayan kâ anelere (malikânelere) denir. “Kö k” ise 5. Peygamber Efendimiz’in Uhud Sava ı’nda ehit olan di inin bir Dünyanın ikinci büyük feneri ise “ ile Feneri” Sultan Abdülaziz
Efendi, Seyyid Nizam Hazretleri, Be ikta lı Yahya Efendi, Aziz suyla irtibatı olmayan malikânelerdir. E er boyutları küçük ise parçası (Dendan-ı Saadet) Han tarafından 1858’de yaptırılmı tır. Ekim 2018'de açılan
Mahmud Hüdai Hazretleri, Ebul Vefa Hazretleri, Emir Buhari “sahilhane”, büyük ve azametliyse “sahil sarayı” denir. “Bo aziçi” 6. Peygamber Efendimiz’in mührü (Mühr-ü Saadet) stanbul Havaalanı, bütün etapları tamamlandı ında kapasitesi
Hazretleri ve ismini sayamadı ımız di er büyükler de stanbul’un semtleri payla ılmı tır; hanedan mensupları istedikleri yerlerde 7. Peygamber Efendimiz’in kabir topra ı yıllık 200 milyon yolcuya çıkarılabilen, birbirinden ba ımsız altı
manevi bekçileridirler. yalı, kö k, kasır, kâ ane ve saray yaptırabilirlerdi: Be ikta , Ortaköy 8. Peygamber Efendimiz’in sandaletleri (Na’l-ı Saadet) pisti olacak ekilde, dünyanın en büyük havaalanı olarak hizmet
ve Kuru Çe me sahilleri gibi. Vezir ve sadrazamlar Bebek’te, ilmiye
verebilecektir.
stanbul’un Di er Büyükleri sınıfı Rumeli Hisarı’nda, gayrimüslimler Arnavutköy ve Kuzgun- 9. Peygamber Efendimiz’in kılıcının kabzası
36 Osmanlı padi ahından 29’u stanbul’da medfundur. Bunlar; cukta; diplomatlar, zengin Rum ve Ermeniler Yeniköy, Tarabya ve 10. Peygamber Efendimiz’in kılıçları “ stanbul Bo azı Karayolu Tüp Geçi i Projesi” veya bilinen ismiyle
Fatih Muhammet Han ba ta olmak üzere II. Bayezid Han, Yavuz Büyükdere’de otururlardı. A ı rengi denilen kırmızı renkli yalılar 11. Peygamber Efendimiz’in oku ve yayı “Avrasya Tüneli”nin temeli 26 ubat 2011’de atılmı , açılı ı 20
Sultan Selim Han, Kanuni Sultan Süleyman Han, II. Selim Han, III. devlet mensubu olanların, açık renkli yalılar Müslümanların, gri 12. Peygamber Efendimiz’in civardaki devlet ba kanlarından Aralık 2016’da yapılmı tır. Deniz tabanının altından ba lanan ve
Murad Han, III. Mehmed Han, I. Ahmed Han, I. Mustafa Han, II. renkli yalılar gayrimüslimlerindi. birine gönderdi i bir mektup (Name-i Saadet) bo az geçi ine imkân sa layan karayolu tünelidir. Marmaray, ubat
(Genç) Osman Han, IV. Murad Han, brahim Han, IV. Mehmed 13. Peygamber Efendimiz’in Sancak-ı erif’i 2009 tarihinde in aatına ba lanmı ; Ekim 2013'te hizmete
Han, II. Süleyman Han, II. Ahmed Han, II. Mustafa Han, III. Bo az yalılarının ço u, Osmanlı hanedan mensuplarına ai i. 14. Davud Aleyhisselam’ın kılıcı girmi tir. Türkiye'de in a edilmi en yüksek bina olan Sapphire
Ahmed Han, I. Mahmud Han, III. Osman Han, III. Mustafa Han, I. Hanedan mensupları sürgün edilince bunlar kapanın elinde 15. brahim Aleyhisselam’ın tenceresi (Sa r), in a edildi inde Avrupa’nın en yüksek binası özelli ini
Abdülhamid Han, III. Selim Han, IV. Mustafa Han, II. Mahmud kalmı tır: Kuru Çe me Sultan Yalıları, Balta Limanı, Sultan 16. Musa Aleyhisselam’ın asâsı ta ımaktaydı. Maslak’ta 64 kat ve 236 metre yüksekli e sahiptir. 58
Han, Abdülmecid Han, Abdülaziz Han, V. Murad Han, Sultan II. Vahde in Kö kü gibi. Türkiye'nin en pahalı yalısı olan Erbilginler 17. Yusuf Aleyhisselam’ın sarı ı metreyle dünyanın en geni asma köprüsü olan “Yavuz Sultan Selim
Abdülhamid Han, Mehmed Re ad Han’dır ve kabirleri sur içindedir. Yalısı, 2015’te, yüz milyon euroya Katarlı Adamı Abdulhadi 18. Peygamber Efendimiz’in kızı Hazret-i Fatıma’nın (radiyallahu Köprüsü” 26 A ustos 2016’da hizmete açılmı tır. 2021 yılında
Mana A SH Al-Hajri’ye satılmı tır. anha) seccadesi, hırkası ve gömle i açılan, 387 metrelik yüksekli iyle Küçük Çamlıca TV-Radyo
bni Kemal Pa a, Ebu Suud Efendi, Zenbilli Ali Efendi Hazretleri 19. Sahabe-i Kiram Hazretleri’nin kılıçları Kulesi; 300 metrelik Eyfel Kulesi'nden daha yüksektir.
gibi ilim ehli eyhülislamlar, Ahmed emseddin Karahisarî, Hafız stanbul iirleri 20. Hacer-i-Esved'in Mahfazası
Osman, Hâmid Aytaç gibi kalem ehli ha atlar; yine Baki, Nâbî, stanbul için yazılmı ne s iirler vardır. Yahya Kemal Beyatlı “Bir 21. Kâbe-i Muazzama’nın altın su olu u (altın oluk) Netice-i kelam; stanbul çok ama çok özel, güzel ve müstesna bir
eyh Galip, Yahya Kemal Beyatlı, Necip Fazıl Kısakürek gibi bazı Ba ka Tepeden”, Necip Fazıl Kısakürek “Canım stanbul”, Yavuz 22. Kâbe-i Muazzama’nın anahtarı ve kilitleri ehirdir. airin dedi i gibi: “Sade bir semtini sevmek bile bir ömre de er.”
mühim airler ve nihayet Mimar Sinan, Davut A a, Sede âr Bülent Bakiler “Gözlerin stanbul Oluyor Birden”, Ümit Ya ar

AKADEMİ I 40