Page 44 - Akademi Dergisi Ocak

AKADEMİ OCAK 2025 İlim ve Araştırma Dergisi
İSTANBUL İSLAMİ İLİMLER
AKADEMİSİ
daha pratik usuller bulmaya ve kullanmaya yönlendirdi. Alet Daha önce stanbul l Millî E itim Müdürlü ünce ön uygulama
kullanma, daha kullanı lı aletler yapma, daha hızlı, daha pratik i çalı maları yapılan ve Bakanlı ın üst politika belgelerinde yer alan
yapma metotları geli tirmi ler, fabrikalar kurmu lardır. E itimde hedef ve amaçlar do rultusunda güncellenerek kuramsal çerçevesi
de ö rencilerin daha hızlı ve daha kalıcı ö renmelerini sa layacak yeniden belirlenip geli tirilen Hârezmî E itim Modeli, Millî
metotlar buldular. Bunlardan biri de STEM adı verilen yöntemdir. E itim Bakanlı ı Ortaö retim Genel Müdürlü ü bünyesinde
Bu yöntem, Hârezmî’nin ortaya koydu u algoritmatik bir 2023-2024 E itim-Ö retim Yılı ubat ayında 27 pilot il ve her
yakla ımdır. Meselelerin çözümünde farklı yolların denenmesi, kademeden 115 okulda uygulanmı tır. 2024-2025 E itim Ö retim
elde edilen bulguların de i ik uygulamalara tatbiki ile sonuca Yılı’ndan itibaren ise ülke genelindeki bütün örgün e itim
ula mayı sa lamaktadır. lk algoritma, Hârezmî tarafından “Hisab kurumlarında uygulanması planlanmaktadır.
el-Cebir ve el-Mukabele” kitabında ortaya konmu tur. Algoritma Hârezmî e itim modeli uygulamalarının etkisinin tespiti için MEB
sözcü ü de el-Hârezmî’nin isminin Avrupalılarca tela uzundan okullarında pilot çalı malar devam ederken üniversitelerde de
do mu tur. uygulamalı çalı malar yapılmaya ba lanmı tır. Bunlardan biri de

Muhammed bin Musa el-Hârezmî de birçok ilim dalında eser Marmara Üniversitesi E itim Bilimleri Enstitüsü Sosyal Bilgiler
vermi bir âlimdir. Kendisinin özellikle astronomi, matematik ve Ö retmenli i doktora ö rencisi Ahmet Tokmak tarafından Prof.
co rafyada öncü eserleri vardır. Maveraünnehir/Harezm Dr. Ali Yılmaz ve Prof. Dr. Mustafa eker nezaretinde Hârezmî
bölgesinde Hive ehrinde 780’de do mu , Ba dat’ta 850’de vefat E itim Modeli üzerinde yapılan çalı madır. Bu çalı mada,
etmi tir. Algoritmanın temeli Hârezmî tarafından atılmı tır. Hârezmî E itim Modeli’nin sosyal bilgiler ö retiminde
STEM; bilim (science), teknoloji (technology), mühendislik kullanılmasının “Bilgi lemsel Dü ünme Becerileri”ne etkisi
(engineering) ve matematik (mathematics) olmak üzere dört ara tırılmı tır. Ö rencilerin “Bilgi lemsel Dü ünme Becerileri”ne
disiplini bütünle tiren bir ö renme, uygulama ve geli tirme yönelik kavramsal bilgi seviyelerini belirlemek için, uygun
yakla ımıdır. STEM (science, technology, engineering, konuların i lenmesinde sosyal bilgiler ö retmeni koordinesinde
mathematics) e itimi, okul öncesinden yüksek ö retime kadar fen, Türkçe, matematik ve müzik/resim ö retmenlerinin destek ve
bütün sınıf seviyelerini kapsayan bir yakla ımdır. Ö rencilerin katılımlarıyla uygulamalar yapmı ve uygulamalardan yedi ay
problemlere disiplinler arası bakı açısıyla bakmasını, yeni nesil sonra ö renci ve ö retmenlerle görü meler yapmı tır.
e itim yakla ımıyla bilgi ve beceri kazanmasını hede er. STEM, Ö retmenlerin, ö rencilerin geri bildirimlerine ve uygulama
bireyleri ba arılı olma ve bu de i en dünyaya uyum sa lama sürecine katılan ö rencilerde yedi ay boyunca gözlemledikleri
becerileriyle güçlendirmeyi amaçlar. Ö renciler, ezberden uzak bir de i ikliklere ili kin görü leri alınmı tır.
ekilde ara tırma ve sorgulama yaparak ö renirler. Dört disiplin iç Sonuç olarak deney grubu ö rencilerinin algoritma alt boyut
içe geçmi ekilde günlük hayata transfer edilerek kullanıldı ı için puanlarında anlamlı bir farklılık bulunmu tur. Uygulamalardan
ö renmede kalıcılık sa ladı ı, ö rencilerin 21. yüzyıl becerilerinin yedi ay sonra yapılan görü melere göre ö rencilerin kavramsal
geli mesine katkı sa layaca ı dü ünülmektedir. Ö rencilerin; fen, geçirebilen; sanatla bilimi, bilimle sosyal hayatı bütünle tirebilen, bilgilerinin iyi düzeyde oldu u görülmü tür. Ayrıca uygulamaya
matematik ve teknoloji okuryazarlık düzeylerini artıraca ı,ele tirel gelece imizin teminatı çocukları ça ın yeniliklerine millî ve anlamlandırmaları ve payla maları yolu ile e itimin her dâhil olan ö retmenler, uygulama sonrasında ö rencilerde olumlu
ve kritik dü ünme becerisi kazandıraca ı, günlük haya a manevi de erler ile adapte etmeyi hede eyen bir e itim modelidir. kademesindeki ekosisteme i birlikçi çalı ma ve tecrübelerin
lk insan Âdem Aleyhisselam’dır. Hazret-i Âdem’e e yanın isimleri fıkıh ilminde daha me hur oldukları bilinmektedir. Meselâ mam-ı kar ıla acakları problemlerin farkına varmalarını sa layaca ı, Hârezmî e itim modelinin ö renciler açısından genel amacı; hayat payla ılması sürecine katkı sunmayı hede emektedir. de i imler gözlemlediklerini belirtmi lerdir. Elde edilen sonuçlar
ö retilmi ve kendisi evladına peygamber olarak vazifelendiril- Gazalî, her alanda kitap yazmı ve hesaplandı ında ya adı ı her üreten birey olmalarına katkı sa layaca ı, ke fedici özelli ini problemlerini tanımlayarak bunlara yenilikçi ve etkili çözümler do rultusunda, “Bilgi lemsel Dü ünme Becerileri”nin di er alt
mi tir. Bu demektir ki ilk insandan itibaren insano lu e itilmi , gün için 18 sayfa kitap dü tü ü tespit edilmi tir. Ancak günümüz artıraca ı, i birlikçi çalı ma becerisini güçlendirece i, ki ilerarası üretmek üzere Ar-Ge yöntemlerini i birlikçi olarak uygulamaları Hârezmî e itim modeli ile ö rencilerimizin ö retmen boyutlarına yönelik düzenlemeler yapılması ve Harezmî E itim
dünyada ve ahire e mutlu olmanın yolları ö retilmi tir. Her anne dünyasında bu âlimlerin eserlerini okuyup anlayacak kimse ileti im becerilerini geli tirece i, de i ime ve yenili e kar ı merak sürecinde algoritmik dü ünme, bili sel ve üst bili sel, rehberli inde hayatın içinden sorunlara çözüm tekli eri Modeli’nin etkilerinin farklı de i kenler itibariyle incelenmesi
baba neslinin devamı için çocu unu bildi i kadarıyla kendisi bulunmadı ından onların bıraktıkları ilim mirasının büyüklü ü de duygusunu uyandıraca ı, giri imcilik becerilerinin geli mesine sosyal-duygusal ve pratik ve ziksel becerilerini geli tirmeleridir. getirebilmeleri için bilgisayarsız, blok veya metin tabanlı tavsiyelerinde bulunulmu tur. ( e E ect of Hârezmî Education
e itmi , daha fazlası için ehlinden destek almı tır. Anne kızı için, fark edilememektedir. Yaratılı ta ö renme hevesi ile donatılan destek olaca ı, farklı kariyer alanlarında duyulan ihtiyacı Bu model, ö rencileri hayat boyu ö renmeye te vik ederek programlama, robotik, oyun yapay zekâ programlama araçlarını Model )
baba o lu için numune-i imtisal te kil etmi , örnek olmu , onların insano lu, merakının da verdi i motivasyonla çevresini, bilmedi i kar ılamalarını kolayla tıraca ı kabul edilmektedir. Batılıların teknolojiyi güvenli, etik ve ahlaki de erleri gözeterek üretim için kullanabilmelerini sa lamak ve böylece ülke menfaatlerine uygun Not: Ata mirası metot ve uygulamaları tespit edip nesillerimizin hizmetine
hayatı ö renmelerinde, yeti melerinde rol-model olmu tur. eyleri; ara tırmaya, ke fetmeye, bulmaya, tabia a gördüklerinden Hârezmî’den alıp geli tirdi i sistem, bize transferinde kadir inaslık kullanmaları konusunda uurlandırarak gerekli yetkinlikleri bireyler yeti tirmek amaçlanmaktadır. sunan yetkililere te ekkür ederiz.
Çocuklarını iyi terbiye etmek isteyen anne baba, önce kendilerini yola çıkarak benzerlerini yapmaya gayret etmi tir. Mevcudu gösterilerek sahibinin ismiyle uygulamaya konmu tur. 21. kazandırmayı hede er. Hârezmî e itim modelinin ö retmenler ve Türkiye’de Hârezmî E itim Modeli, stanbul Milli E itim B BL YOG FYA
terbiye etmi , kendi eksiklerini tela ederek evladının taklit takli en yola çıkarak zamanla tecrübelerini birbirine ekleyerek yüzyılda çok hızlı de i en toplumsal ve ekonomik artlar yöneticiler açısından genel amacı ise ö rencilerin ilgi alanları, Müdürlü ü tarafından 4 ilçede, 5 okulda, 36 uygulama ö retmeni
edece i müspet bir numune te kil etmi lerdir. lk ya adı ı yer, imkân ve aletlere uygun olarak yeni e itim yolları, kar ısında; teknolojiyi bilen, bilgilerini üretmek için teknolojiden becerileri ve ö renme ihtiyaçlarına odaklanarak i birlikçi çalı ma ile 126 ö renci tarafından 2016-2017 E itim-Ö retim Yılı’nda Co kun Keskin, S., Karalo lu, ., & Erdo an, H. (2024). Hârezmî E itim Modeli’nin
Uygulayıcıları Olan Ö retmenlerin Görü leri Do rultusunda ncelenmesi. Ondokuz Mayis
Müslümanlardan itibaren Muhammed Aleyhisselam’ın örnek daha pratik usuller elde etme fırsatını yakalamı tır. nsanlar faydalanabilen, bilgiye ula mak için grup olarak yeni kirler yolu ile yenilikçi teknoloji entegrasyonu ve disiplinler arası uygulanmaya ba lanmı tır. Model, bütün okul türleri ve ya University Journal of Education Faculty, 43(1), 259-311.
ahlakı, ya ayı ı taklit edilmi ; arkada ları, Peygamber Efendimiz’in önceleri bire bir e itimi tercih ederken zamanla Avrupa’da okuma tasarlayabilen ve tasarlama sürecinde bilgi i lemsel dü ünme yakla ım ile ö renme tasarımlarını geli tirme, uygulama ve kümelerinde uygulanabilmektedir. Farklı bilim dallarından olmak h ps://doi.org/10.7822/omuefd.1285712
MEB. (2018). Hârezmî E itim Modeli 2018-2019 E itim Ö retim Yılı çalı maları.
ya adı ı gibi hâllerini düzeltmi ler, daha sonra gelenlere de i in bilen sayısının utanılacak seviyede olması dolayısıyla bunu becerilerini kullanabilen bireylere ihtiyacı vardır. Millî E itim de erlendirme süreçlerinde tecrübeler edinerek ki isel, üzere en az 3 bran tan birer ö retmen ve bunun yanında bir de h p://istanbul.meb.gov.tr/www/Harezmi-egitimmodeli/icerik/1615adresinde 09.01.2018
do rusunu; yaparak, ya ayarak ö retmi lerdir. Ba langıçta artırabilmek için toplu e itim ortamları olu turmaya ba ladılar. Bakanlı ı olarak geli en ve de i en dünyanın ihtiyaçlarına uygun ara tırma-geli tirme ve profesyonel becerilerini geli tirmelerine ve rehber ö retmenin bir arada ha alık olarak 2 saat derse girmesi, 2 tarihinde yayımlanmı tır.
MEB (2024) h ps://ogm.meb.gov.tr/www/hrezm-egitim-modeli/icerik/1867 adresinde
hezarfen olan (her hususta bilgi sahibi) ilim adamlarının zamanla Hızlı kültürlenme maksatlı okulla ma gerçekle ti. Do u fertler yeti tirmek amacıyla Hârezmî E itim Modeli çalı maları edindikleri kazanımları bilimsel çıktılar veya mesleki ortamlarda saat planlama ve de erlendirme yapması ile uygulanır. Teknoloji, 03.01.2024 tarihinde yayımlanmı tır.
ihtisasla ma ile bran la tıkları görülmektedir. Bir ilim dalında daha dünyasından elde e ikleri bilgileri kaynak göstermeden yapılmaktadır. Hârezmî E itim Modeli; bilgisayar bilimleri, fen ve payla malarına destek sa lamaktır. Model; her ö retmenin ve her fen ve matematik bilimleri, sosyal bilimler, sanat ve spor bilimleri Storyofmathematics (2024). Muhammad Ibn Musa Al-Khwarızmı: e Father Of Algebra.
Muslim Mathematician (h ps://www.storyofmathematics.com/islamic_alkhwarizmi.html/)
öne çıktıkları görülmektedir. mam-ı Azam, mam-ı a î, mam-ı kullanmaya ba ladılar. Hele papazların kontrolündeki ba naz din matematik bilimleri, sosyal bilimler, sanat ve tasarım ile spor seviyedeki yöneticinin ki isel ve mesleki geli imine katkı bran ö retmenlerinden te ekkül eden uygulama ö retmenleri adresinden 09.07.2024 tarihinde eri ilmi tir.
Mâlik, mam-ı Ahmed bin Hanbel gibi âlimler; zamanlarının fen anlayı ından da kurtulunca, aklı ve tecrübeyi esas alan yeni usul ve bilimleri alanlarında disiplinler arası dü ünebilen, ezberden ve sa lamayı, kendilerinin geli tirdikleri ö renme tasarımlarını disiplinler üstü yakla ımla bütün süreci önce planlar, sonra uygular Tokmak, A., Yilmaz, A., & Seker, M. (2022). e E ect of Hârezmî Education Model on the
Computational inking Skills of Secondary School Students. Education Quarterly Reviews,
ve din ilimlerinin her alanında söz sahibi oldukları hâlde genellikle metotlar benimsediler. Bu geli meler, Batı dünyasını daha kolay, monotonluktan uzak, dü ündüklerini becerileri ile hayata uygulayarak süreç ve sonuçlarını Ar-Ge mantı ı ile ve son a amada da de erlendirir. Vol.5 Special Issue 2: Current Education Research in Turkey, 526-541.
(h ps:// les.eric.ed.gov/fulltext/EJ1371985.pdf)
AKADEMİ I 42