Page 43 - Akademi Dergisi Ocak
P. 43

AKADEMİ OCAK 2025                                                                    İlim ve Araştırma Dergisi
                                                        İSTANBUL İSLAMİ İLİMLER
                                                           AKADEMİSİ
         daha pratik usuller bulmaya ve kullanmaya yönlendirdi. Alet                                                                                                                                    Daha önce  stanbul  l Millî E itim Müdürlü ünce ön uygulama
         kullanma, daha kullanı lı aletler yapma, daha hızlı, daha pratik i                                                                                                                             çalı maları yapılan ve Bakanlı ın üst politika belgelerinde yer alan
         yapma metotları geli tirmi ler, fabrikalar kurmu lardır. E itimde                                                                                                                              hedef ve amaçlar do rultusunda güncellenerek kuramsal çerçevesi
         de ö rencilerin daha hızlı ve daha kalıcı ö renmelerini sa layacak                                                                                                                             yeniden belirlenip geli tirilen Hârezmî E itim Modeli, Millî
         metotlar buldular. Bunlardan biri de STEM adı verilen yöntemdir.                                                                                                                               E itim Bakanlı ı Ortaö retim Genel Müdürlü ü bünyesinde
         Bu yöntem, Hârezmî’nin ortaya koydu u algoritmatik bir                                                                                                                                         2023-2024 E itim-Ö retim Yılı  ubat ayında 27 pilot il ve her
         yakla ımdır.  Meselelerin  çözümünde  farklı  yolların  denenmesi,                                                                                                                             kademeden 115 okulda uygulanmı tır. 2024-2025 E itim Ö retim
         elde edilen bulguların de i ik uygulamalara tatbiki ile sonuca                                                                                                                                 Yılı’ndan itibaren  ise  ülke  genelindeki bütün örgün  e itim
         ula mayı sa lamaktadır.  lk algoritma, Hârezmî tarafından “Hisab                                                                                                                               kurumlarında uygulanması planlanmaktadır.
         el-Cebir ve el-Mukabele” kitabında ortaya konmu tur. Algoritma                                                                                                                                 Hârezmî e itim modeli uygulamalarının etkisinin tespiti için MEB
         sözcü ü de el-Hârezmî’nin isminin Avrupalılarca tela uzundan                                                                                                                                   okullarında  pilot  çalı malar devam  ederken  üniversitelerde  de
         do mu tur.                                                                                                                                                                                     uygulamalı çalı malar yapılmaya ba lanmı tır. Bunlardan biri de

         Muhammed bin Musa el-Hârezmî de birçok ilim dalında eser                                                                                                                                       Marmara Üniversitesi E itim Bilimleri Enstitüsü Sosyal Bilgiler
         vermi  bir âlimdir. Kendisinin özellikle astronomi, matematik ve                                                                                                                               Ö retmenli i doktora ö rencisi Ahmet Tokmak tarafından Prof.
         co rafyada öncü eserleri vardır. Maveraünnehir/Harezm                                                                                                                                          Dr. Ali Yılmaz ve Prof. Dr. Mustafa  eker nezaretinde Hârezmî
         bölgesinde Hive  ehrinde 780’de do mu , Ba dat’ta 850’de vefat                                                                                                                                 E itim  Modeli  üzerinde  yapılan  çalı madır.  Bu  çalı mada,
         etmi tir. Algoritmanın temeli Hârezmî tarafından atılmı tır.                                                                                                                                   Hârezmî E itim Modeli’nin sosyal bilgiler ö retiminde
         STEM; bilim (science), teknoloji (technology), mühendislik                                                                                                                                     kullanılmasının “Bilgi   lemsel Dü ünme Becerileri”ne etkisi
         (engineering) ve matematik (mathematics) olmak üzere dört                                                                                                                                      ara tırılmı tır. Ö rencilerin “Bilgi   lemsel Dü ünme Becerileri”ne
         disiplini bütünle tiren bir ö renme, uygulama ve geli tirme                                                                                                                                    yönelik  kavramsal  bilgi  seviyelerini  belirlemek  için,  uygun
         yakla ımıdır.  STEM  (science,  technology,  engineering,                                                                                                                                      konuların i lenmesinde sosyal bilgiler ö retmeni koordinesinde
         mathematics) e itimi, okul öncesinden yüksek ö retime kadar                                                                                                                                    fen, Türkçe, matematik ve müzik/resim ö retmenlerinin destek ve
         bütün sınıf seviyelerini kapsayan bir yakla ımdır. Ö rencilerin                                                                                                                                katılımlarıyla uygulamalar yapmı  ve uygulamalardan yedi ay
         problemlere  disiplinler  arası  bakı   açısıyla  bakmasını,  yeni  nesil                                                                                                                      sonra ö renci ve ö retmenlerle görü meler yapmı tır.
         e itim yakla ımıyla bilgi ve beceri kazanmasını hede er. STEM,                                                                                                                                 Ö retmenlerin, ö rencilerin geri  bildirimlerine  ve  uygulama
         bireyleri ba arılı olma ve bu de i en dünyaya uyum sa lama                                                                                                                                     sürecine katılan ö rencilerde yedi ay boyunca gözlemledikleri
         becerileriyle güçlendirmeyi amaçlar. Ö renciler, ezberden uzak bir                                                                                                                             de i ikliklere ili kin görü leri alınmı tır.
          ekilde ara tırma ve sorgulama yaparak ö renirler. Dört disiplin iç                                                                                                                            Sonuç olarak deney grubu ö rencilerinin algoritma alt boyut
         içe geçmi   ekilde günlük hayata transfer edilerek kullanıldı ı için                                                                                                                           puanlarında  anlamlı  bir  farklılık  bulunmu tur.  Uygulamalardan
         ö renmede kalıcılık sa ladı ı, ö rencilerin 21. yüzyıl becerilerinin                                                                                                                           yedi ay sonra yapılan görü melere göre ö rencilerin kavramsal
         geli mesine katkı sa layaca ı dü ünülmektedir. Ö rencilerin; fen,   geçirebilen; sanatla bilimi, bilimle sosyal hayatı bütünle tirebilen,                                                      bilgilerinin iyi düzeyde oldu u görülmü tür. Ayrıca uygulamaya
         matematik ve teknoloji okuryazarlık düzeylerini artıraca ı,ele tirel   gelece imizin teminatı çocukları ça ın yeniliklerine millî ve      anlamlandırmaları ve payla maları yolu ile e itimin her   dâhil olan ö retmenler, uygulama sonrasında ö rencilerde olumlu
         ve kritik dü ünme becerisi kazandıraca ı, günlük haya a   manevi de erler ile adapte etmeyi hede eyen bir e itim modelidir.               kademesindeki ekosisteme i  birlikçi çalı ma ve tecrübelerin   de i imler gözlemlediklerini belirtmi lerdir. Elde edilen sonuçlar
  lk insan Âdem Aleyhisselam’dır. Hazret-i Âdem’e e yanın isimleri   fıkıh ilminde daha me hur oldukları bilinmektedir. Meselâ  mam-ı   kar ıla acakları problemlerin farkına varmalarını sa layaca ı,   Hârezmî e itim modelinin ö renciler açısından genel amacı; hayat   payla ılması sürecine katkı sunmayı hede emektedir.   do rultusunda, “Bilgi   lemsel Dü ünme Becerileri”nin di er alt
 ö retilmi  ve kendisi evladına peygamber olarak vazifelendiril-   Gazalî, her alanda kitap yazmı  ve hesaplandı ında ya adı ı her   üreten birey olmalarına katkı sa layaca ı, ke fedici özelli ini   problemlerini tanımlayarak bunlara yenilikçi ve etkili çözümler   boyutlarına yönelik düzenlemeler yapılması ve Harezmî E itim
 mi tir. Bu demektir ki ilk insandan itibaren insano lu e itilmi ,   gün için 18 sayfa kitap dü tü ü tespit edilmi tir. Ancak günümüz   artıraca ı, i  birlikçi çalı ma becerisini güçlendirece i, ki ilerarası   üretmek üzere Ar-Ge yöntemlerini i  birlikçi olarak uygulamaları   Hârezmî  e itim  modeli ile  ö rencilerimizin  ö retmen   Modeli’nin  etkilerinin  farklı  de i kenler  itibariyle  incelenmesi
 dünyada ve ahire e mutlu olmanın yolları ö retilmi tir. Her anne   dünyasında bu âlimlerin eserlerini okuyup anlayacak kimse   ileti im becerilerini geli tirece i,  de i ime ve yenili e kar ı merak   sürecinde algoritmik dü ünme, bili sel ve üst bili sel,   rehberli inde hayatın  içinden sorunlara çözüm tekli eri   tavsiyelerinde bulunulmu tur. ( e E ect of Hârezmî Education
 baba neslinin  devamı için  çocu unu bildi i  kadarıyla kendisi   bulunmadı ından onların bıraktıkları ilim mirasının büyüklü ü de   duygusunu uyandıraca ı, giri imcilik becerilerinin geli mesine   sosyal-duygusal ve pratik ve  ziksel becerilerini geli tirmeleridir.   getirebilmeleri için bilgisayarsız, blok veya metin tabanlı   Model )
 e itmi , daha fazlası için ehlinden destek almı tır. Anne kızı için,   fark edilememektedir.  Yaratılı ta ö renme hevesi ile donatılan   destek olaca ı, farklı kariyer alanlarında duyulan ihtiyacı   Bu model, ö rencileri hayat boyu ö renmeye te vik ederek   programlama, robotik, oyun yapay zekâ programlama araçlarını
 baba o lu için numune-i imtisal te kil etmi , örnek olmu , onların   insano lu, merakının da verdi i motivasyonla çevresini, bilmedi i   kar ılamalarını kolayla tıraca ı kabul edilmektedir. Batılıların   teknolojiyi güvenli, etik ve ahlaki de erleri gözeterek üretim için   kullanabilmelerini sa lamak ve böylece ülke menfaatlerine uygun   Not: Ata mirası metot ve uygulamaları tespit edip nesillerimizin hizmetine
 hayatı ö renmelerinde, yeti melerinde rol-model olmu tur.    eyleri; ara tırmaya, ke fetmeye, bulmaya, tabia a gördüklerinden   Hârezmî’den alıp geli tirdi i sistem, bize transferinde kadir inaslık   kullanmaları konusunda  uurlandırarak gerekli yetkinlikleri   bireyler yeti tirmek amaçlanmaktadır.   sunan yetkililere te ekkür ederiz.
 Çocuklarını iyi terbiye etmek isteyen anne baba, önce kendilerini   yola çıkarak benzerlerini yapmaya gayret etmi tir. Mevcudu   gösterilerek sahibinin ismiyle uygulamaya konmu tur. 21.   kazandırmayı hede er. Hârezmî e itim modelinin ö retmenler ve   Türkiye’de Hârezmî E itim Modeli,  stanbul Milli E itim
 terbiye  etmi , kendi  eksiklerini tela   ederek  evladının taklit   takli en yola çıkarak zamanla tecrübelerini birbirine ekleyerek   yüzyılda çok hızlı de i en toplumsal ve ekonomik  artlar   yöneticiler açısından genel amacı ise ö rencilerin ilgi alanları,   Müdürlü ü tarafından 4 ilçede, 5 okulda, 36 uygulama ö retmeni
 edece i  müspet  bir  numune  te kil  etmi lerdir.   lk  ya adı ı yer, imkân ve aletlere uygun olarak yeni e itim yolları,   kar ısında; teknolojiyi bilen, bilgilerini üretmek için teknolojiden   becerileri ve ö renme ihtiyaçlarına odaklanarak i  birlikçi çalı ma   ile 126 ö renci tarafından 2016-2017 E itim-Ö retim Yılı’nda
 Müslümanlardan itibaren Muhammed Aleyhisselam’ın örnek   daha pratik usuller elde etme fırsatını yakalamı tır.  nsanlar   faydalanabilen, bilgiye ula mak için grup olarak yeni  kirler   yolu ile yenilikçi teknoloji entegrasyonu ve disiplinler arası   uygulanmaya ba lanmı tır. Model, bütün okul türleri ve ya
 ahlakı, ya ayı ı taklit edilmi ; arkada ları, Peygamber Efendimiz’in   önceleri bire bir e itimi tercih ederken zamanla Avrupa’da okuma   tasarlayabilen ve tasarlama sürecinde bilgi i lemsel dü ünme   yakla ım ile ö renme tasarımlarını geli tirme, uygulama ve   kümelerinde uygulanabilmektedir. Farklı bilim dallarından olmak
 ya adı ı gibi hâllerini düzeltmi ler, daha sonra gelenlere de i in   bilen  sayısının utanılacak  seviyede  olması dolayısıyla  bunu   becerilerini kullanabilen bireylere ihtiyacı vardır. Millî E itim   de erlendirme  süreçlerinde  tecrübeler  edinerek  ki isel,  üzere en az 3 bran tan birer ö retmen ve bunun yanında bir de
 do rusunu; yaparak, ya ayarak ö retmi lerdir. Ba langıçta   artırabilmek için toplu e itim ortamları olu turmaya ba ladılar.   Bakanlı ı olarak geli en ve de i en dünyanın ihtiyaçlarına uygun   ara tırma-geli tirme ve profesyonel becerilerini geli tirmelerine ve   rehber ö retmenin bir arada ha alık olarak 2 saat derse girmesi, 2
 hezarfen olan (her hususta bilgi sahibi) ilim adamlarının zamanla   Hızlı kültürlenme maksatlı okulla ma gerçekle ti. Do u   fertler  yeti tirmek  amacıyla  Hârezmî  E itim Modeli çalı maları   edindikleri kazanımları bilimsel çıktılar veya mesleki ortamlarda   saat planlama ve de erlendirme yapması ile uygulanır. Teknoloji,
 ihtisasla ma ile bran la tıkları görülmektedir. Bir ilim dalında daha   dünyasından  elde  e ikleri  bilgileri  kaynak  göstermeden   yapılmaktadır. Hârezmî E itim Modeli; bilgisayar bilimleri, fen ve   payla malarına destek sa lamaktır. Model; her ö retmenin ve her   fen ve matematik bilimleri, sosyal bilimler, sanat ve spor bilimleri
 öne çıktıkları görülmektedir.  mam-ı Azam,  mam-ı  a î,  mam-ı   kullanmaya ba ladılar. Hele papazların kontrolündeki ba naz din   matematik bilimleri, sosyal bilimler, sanat ve tasarım ile spor   seviyedeki yöneticinin ki isel ve mesleki geli imine katkı   bran  ö retmenlerinden te ekkül eden uygulama ö retmenleri
 Mâlik,  mam-ı Ahmed bin Hanbel gibi âlimler; zamanlarının fen   anlayı ından da kurtulunca, aklı ve tecrübeyi esas alan yeni usul ve   bilimleri alanlarında disiplinler arası dü ünebilen, ezberden ve   sa lamayı, kendilerinin geli tirdikleri ö renme tasarımlarını   disiplinler üstü yakla ımla bütün süreci önce planlar, sonra uygular
 ve din ilimlerinin her alanında söz sahibi oldukları hâlde genellikle   metotlar benimsediler. Bu geli meler, Batı dünyasını daha kolay,   monotonluktan uzak, dü ündüklerini becerileri ile hayata   uygulayarak  süreç ve  sonuçlarını  Ar-Ge mantı ı  ile   ve son a amada da de erlendirir.


                                                                                                     AKADEMİ  I  41
   38   39   40   41   42   43   44   45   46   47   48