Page 20 - Akademi Dergisi Temmuz 2025

kavgasında arada kalan çocuklar da yumruklardan nasibini alıyor çocuklarına “Kalp kırmayın!” cümlesini miras bırakır mesela. Bu
Prof. Dr. Orhan Torkul
Sakarya Üniversitesi
Ö retim Üyesi
Dijital Çağda
ZORLUKLARIN ÜSTESİNDEN
GELEBİLEN AİLE OLABİLMEK
Salih Uyan
E itimci Yazar
Eskiden evlerde tek bir hayat ya anırdı. imdi evde kaç ki i varsa Yapılan ara tırmalar, bo anma oranlarındaki artı la ilgili
evde o kadar hayat ya anıyor. Aile üyelerinin ellerindeki dijital ileti imsizlik dı ında farklı sebepler de ortaya koyuyor elbe e.
cihazlar, aynı evin içinde ya ayan ki ilerin arasına kilometrelerce Bunlardan birisi ahlaki yozla ma. Merkez üssü Avrupa olan ahlaki
mesafe koyuyor. çökü , ülkemizde de hissediliyor. Toplumun siluetini bozan çarpık
çi le me sonucunda en ufak bir sallantıda dahi yıkılmaya meyilli
Pandemi sonrası aile içi hayatlar biraz daha birle ti, aile üyeleri yuvalar, cemiyet hayatımızı tehdit ediyor. Temel sa lamla tırma
salonda biraz daha fazla vakit geçirmeye ba ladı. Sofralar çalı maları yetersiz. zdivaç kelimesini çi le meyle e anlamlı
kalabalıkla tı. Herkes evde oldu u için ileti im güçlendi. Ama zanneden genç nesil, zemin etüdü yapmadan kurdukları
mecburiyetle ba layan bu birliktelik, salgın geçince yine eski yuvalarında tedirgin ya ıyorlar. Televizyonda yayınlanan e bulma
hâline döndü. Herkes kendi dünyasında ya amaya devam ediyor programları, ya anan trajediyi kayıt altına alıyor.
ve aile içi ileti im ciddi bir za yet geçiriyor.
Ara tırmalar ayrıca sanayi toplumuna geçi le yaygınla an çekirdek
Ailenin küçülmesi veya bo anma vakalarının artmasının aile modelinin de bo anmaları tetikledi ini gösteriyor. Sosyal
temelinde zaten temel olarak ileti imsizlik var. Eskiden sadece Antropoloji Profesörü Leache’e göre kendilerini haya an
e lerine odaklanan, çocukları dı ında çok fazla dü ünmeyen soyutlayan çekirdek ailenin üyeleri, kendi yalnızlıklarında bir araya
insanların zihinleri u anda çok kalabalık. Aile, gündemin ilk gelerek birbirlerinden çok fazla istekte bulunuyorlar. E lerin
sırasına yerle meyi beceremiyor ve sonuçta bo anma vakaları hızla sürekli birlikte vakit geçirme çabası ve bazen mecburiyeti hem
artıyor. Bo anma davalarına bakan avukatların gelir seviyesinin sosyal ili kileri zayı atıyor hem de evlili i yıpratıyor. Bir yakınına
yükselmesi, toplumdaki huzur seviyesindeki dü ü ün bir numaralı içini bo altamayan e ler, giderek birbirinden uzakla ıyor ve
göstergesi olarak görülebilir. sonunda içlerini bir hâkime döküyorlar. ki yeti kinin meydan
AKADEMİ I 18
elbe e. cümleyi kurmak belki bir saniye sürer. Ama muhatabında etki
bırakması için bir ömür buna uygun ya amak gerekir. Ticaret
Ebeveynlere normal gelen bir atı ma bile çocuk tarafından sava ın yaparken insanları aldatan ve helali haramı gözetmeyen bir adamın
ortasındaki bir çatı ma iddetinde algılanıyor. E lerin birbirine
ba ırması, çocu un dünyasına yıllarca yankılanacak acı bir feryat çocuklarına da, “Para kazanmak için her yol mübahtır!” cümlesi
olarak yerle iyor. Mahkeme salonlarında yapılan pazarlıklar, miras kalır.
çocu u ya annesinden ya da babasından ayırıyor. Çocu un Nefes nefese hayatı kovalarken bu miras meselesini akıldan
velayetini alan taraf evine dönerken geriye evladından ayrılmı bir çıkarmamak ve kısa vadeli yatırımlardan uzun vadeli saadet
insan ve canından koparılmı bir çocuk kalıyor. Anneyle babanın beklememek lazım. Çünkü ki i ne ekerse onu biçer. Son nefes,
arasında yakar top oyunundaki ebe gibi bir oraya, bir buraya dünya hayatının özeti; ahiret hayatının ön sözüdür. Ve haya aki en
ko turan çocuklar, minicik ellerini açmı ; can almaya çalı ıyorlar. büyük davası para olanın, duru ması çetin geçer.
Malzemeden çalınarak kurulan yuvalar, en ufak bir sallantıda
çatırdamaya mahkûmdur. E ler, çekirdek ailenin hapishanesinden Bu noktadan hareketle anne babaların çocuklarına hangi cümleyi
kurtulup nefes alıp vermeye ba ladıklarında huzur artar. Sabır, miras bırakacaklarını dü ünmeleri gerekir. Çocuklarla harcanan
ükür, tevekkül gibi me umlar; kurulan yuvaların harcına her bir dakika altın de erinde kıymetlidir. De erler e itimi evde
katıldı ında birçok hastalık da kendili inden ortadan kalkar. ö renilir. Bu e itimi okula havale eden anne babalar, havale
Toplumun huzuru, ailenin huzuruna ba lıdır. masra arına katlanmak zorundadır. Sonuçta çocuklar alfabeyi
okulda ö renir ama anne babalarının kelimeleriyle cümle kurarlar.
slamiyet, toplumsal huzur ve aile arasında çok güçlü bir ili ki Yani evde çocukla yapılan konu malar aslında gayriresmî bir
kurmaktadır. Bu anlamda anne babaların çocuk yeti tirme de erler e itimi müfredatıdır. Bu müfredatın yıllık planı yapılmaz,
sorumlulukları, toplumdaki birçok görev ve sorumlulu un
notu karneye yansımaz. Sınavların tarihi de belli de ildir. Ne
üzerinde görülebilir. Çocuklar üzerindeki sorumluluklarımız ne zaman ki anne babalar çocuklarıyla ilgili imtihan ya amaya ba lar,
peki? Maddi anlamda onları rahat e irmek isteriz elbe e. “Rahat
evde bo geçen dersler hatırlanır. Ve tela programları devreye
bir hayat ya ayalım. Çocuklar da ileride rahat etsinler.”
mantı ıyla birikim yapmak kötü bir ey de de il. Ama çocuklara girer. Ama bu tela programları ne kadar i e yarar bilinmez. Çünkü
çocukluk döneminde ya anan veya ya atılan bir yanlı , kitaplar
ev, araba bırakaca ız derken asıl mesele gözden kaçmamalı!
yoluyla ö renilen bin do ruya bedel olabilir.
Çünkü her anne baba çocu una bir dü ünce mirası bırakır. Koca
bir hayat, yo unla ıp birkaç cümleye sı ar ve yazılı olmayan bir
vasiyet olarak çocukların pe inden gitmeye devam eder. Bu dünyada bir eser bırakmak için illa kitap yazmanıza, cami in a
etmenize gerek yok! Ya anan her hayat bir eserdir. Kimisi tekrar
Ömrü boyunca kimseye kar ı sesini yükseltmeyen bir ki i, tekrar okunur. Kimisi unutulur, kapa ı bir daha açılmaz.